Pamir Highway

After Eastern-European old city centers, Uzbek ancient sights & Kazakh steppe it was time for a change, heading for the hills.

Travelling in Uzbekistan & Kazakhstan by rail for over 3500km, it was time to say goodbye to my new favorite mode of transport, the sleeping train. As in Kyrgyzstan & Tajikistan there is hardly more then 500km of rail and most of it useless for getting around the country.

Arriving in Bishkek it was welcoming seeing other tourist again and being able to communicate in English again instead of pointing, grunting and drawing things like in Kazakhstan. It seems in Kazakhstan 1 in a million speaks English and with only a 15 million big population the number of conversation partners is rather limited.

From Bishkek the next stop was Osh, in the south. Getting to Osh took a bit more time(and patience) then expected. Once arrived at the Bishkek Avtovakzal(the main bus station) I had to find the right taxi, at the station the big busses all depart from inside the terminal, all smaller mini-busses and shared taxis are waiting outside the station on adjoining streets, parking lots and any available free space.
As I arrived late at the bus station, most taxis for Osh had allready left and my options were limited, in the end it took about 5 hours of waiting for the taxi to fill up with enough people to leave.

My taxi took me to Jalaj-Abad (+/- 2 hours from Osh) but due to the late hour of departure and the long drive we arrived at 1 o'clock at night, naturally all taxi connections to Osh were long gone. During a late night dinner with the driver I ran into the local English teacher who kindly invited me to crash at his place for the night and as he was going to Osh the next day anyway he could give me a lift in the morning.

From Osh the plan was to embark on the Pamir highway to travel to 'the roof of the world'. Getting started was a bit difficult, arranging a Jeep is not to hard, however finding other tourists to share the costs is, in the end I met another Dutch guy to share the costs with and after he got all his paperwork right we left the next morning early for Tajikistan.
The border crossing, at 4282mtr height, between Kyrgyzstan & Tajikistan was smooth and without any problems and no tedious baggage checks, the latter might have something to do with the driver handing over bags of drinks and watermelons to the customs officials...

Arriving at the Karakol lake(at 3900mtr altitude) we slept in a home-stay in the village of the same name, luckily with a fire heating the place during the cold night. The next day would be a short day but we did cross the highest point en-route, the Ak-Baital pass at 4655mtr, to Murgab(3576mtr). The ride only took about 1,5 hours mainly due to the driver now and then getting close to 120km/h which occasionally resulted in near head-aching collisions with the roof of the car when he overlooked a pothole or bump in the road and bounced over it at lightning speed.

Next morning we set out for the 325km long drive to Khorog in the west, which took 8 hours including two more mountain passes(4137mtr & 4272mtr) and numerous tea stops and one stop including hot fresh yak-milk.

From Khorog there are 2 possibilities to get to Dushanbe, either a long car ride (16-20 hours) or flying. Of course I opted for flying. Arriving at the airport at 7.30 in the morning trying to score a seat on the 16seater plane we first got told that there would be no flights that day and we should come back another day. Disappointed we went outside and started to bargain for a Jeep to take us to Dushanbe, however when the taxi was already coming to pick us up, an airplane landed and someone else informed us that there actually would be a second flight. Rushing back to the ticket-office we handed over our passports and the 2nd big wait started. After a lot of uncertainty & waiting, we finally took off at 16:30 for Dushanbe.

The flight itself, in a trusty Russian Antonov plane, was without a doubt the best flight I've ever taken so far, with the airplane scooting through valleys, in between mountains instead of flying over them.

From Dushanbe I will be heading back to Holland in a week, back to rain, windmills & clogs.
Last but not least, statistics and photo's:

Days: 127

Countries: 14

Kilometers land: +/- 13.500km

Kilometers air: +/- 15.000km

Kilometers total: +/- 28.500km

Kyrgyzstan photo's
Tajikistan photo's

Pamir Highway

Na Oost-Europese binnensteden, Oezbeekse archeologische moskeeën en Kazachse steppe werd het tijd voor iets compleet anders, namelijk bergen, kleine (2000m), hoge (7500m), met of zonder sneeuw.

Waar ik in Oezbekistan & Kazachstan nog ruim 3500km per trein heb afgelegd heb ik afscheid moeten nemen van mij nieuwe favoriete transport, de slaaptrein. In Kirgizië en Tadzjikistan ligt gecombineerd mogelijk nog geen 500km (onderontwikkelde) rails voor personenvervoer. Nu is dat niet echt een probleem, de landen zijn relatief klein (Kirgizië 5x zo groot dan Nederland, Tadzjikistan 4x) en de omgeving is de moeite waard overdag in plaats van er 's nachts doorheen te denderen per trein.

In Bishkek was het welkom weer eens een toerist te zien en de mogelijkheid te hebben om weer in Engels te communiceren in tegenstelling to het handen-en-voeten werk in Kazachstan waar ongeveer maar 1 op de miljoen Engels lijkt te spreken en met maar 15 miljoen inwoners levert dat niet veel conversatie partners op.

Vanuit Bishkek was het volgende doel Osh in het zuiden. Eenmaal aangekomen in de Bishkek Avtovakzal (Het busstation waarvan bussen, mini-bussen en gedeelde taxi's naar elke hoek van het land vertrekken) op zoek naar de juiste taxi, het systeem bij deze stations is redelijk simpel & chaotisch. Vanuit het officiele busstation vertrekken alleen grote bussen, de straten, parkeerplaatsen eromheen staan vol met auto's en mini-bussen en tig schreeuwende chauffeurs die elke minuut hun bestemming omroepen. Ik was nogal laat bij het busstation dus de meeste taxi's naar Osh waren al vertrokken, maar na een kleine 5uur wachten was de taxi dan toch vol en konden we vertrekken!

Mijn taxi ging naar Jalal-Abad (+/- 2 uur van Osh) vanwege de afstand en de bergen kwamen we uiteindelijk om 1 uur 's nachts aan in Jalal-Abad, niet echt het meest optimale tijdstip om een volgende taxi te regelen richting Osh... Tijdens het avond/nacht-diner met de bestuurder werd ik uiteindelijk uitgenodigd door de lokale docent Engels om bij hem in de woonkamer te overnachten, hij moest de volgende dag ook naar Osh dus dat kwam allemaal goed uit.

Vanuit Osh was het plan om aan de Pamir-Highway(door het Pamir gebergte) te beginnen richting Tadzjikistan. Een Jeep regelen om over de weg naar Murgab te gaan is geen probleem, echter andere (toeristen) vinden om de kosten te delen kan enigsinds problematisch zijn. Na 6 dagen een andere Nederlander gevonden die zijn documenten nog moest regelen en toen konden we vertrekken.

Vroeg in de ochtend vertrokken vanuit Osh richting Tadzjikistan, de grensovergang, op 4282m hoogte, ging soepel, zonder problemen en geen bagage controle, dat laatste kan te maken hebben met de tasjes drinken en watermeloenen die de bestuurder aan de douanebeambten overhandigde maar dat weten we niet zeker.

Aangekomen bij het Karakol meer(3900m hoogte) hebben we daar overnacht in het gelijknamige dorp, met gelukkig een haardvuur binnenshuis voor de koude nacht. De volgende dag zou maar een korte dag zijn, ongeveer 100km richting Murgab maar wel het hoogte punt van de reis, over de Ak-Baital pas(4655m). Dit alles werd voldaan binnen anderhalf uur, waar de bestuurder 120km/uur haalde op vlakke stukken wat, gecombineerd met het wegdek, nu en dan resulteerde in een net-niet kopstoot tegen het dak wanneer er een kuil of hobbel in de weg over het hoofd werd gezien door de beste man.

In Murgab(3576m, +/-6000 inwoners) hebben we de middag doorgebracht in de lokale bazaar(een troosteloze verzameling van zee-containers ingericht als winkels), wat rust gepakt en transport geregeld voor de volgende dag naar Khorog +/- 325km verder richting het westen.

De rit naar Khorog heeft uiteindelijk 8 uur geduurd, over berg passen (4137m & 4272m) en met tussenstops voor thee en hier en daar warme yak-melk(zuur, zout met dezelfde dikte als yoghurt) wat toevallig net werd gekookt toen we er waren door de vrouw-des-huizes. De laatste 50 km voor Khorog gaat de weg door de Gunt vallei met aan beide kanten bergketens van minimaal 3000m hoog en een helder blauwe rivier langs de weg.

Vanuit Khorog(2100m) zijn er twee mogelijkheden om naar Dushanbe te gaan, per jeep(550km, 16-20 uur) of per betrouwbare Antonov. De kosten zijn nagenoeg hetzelfde alleen het vliegtuig heeft maar 16 stoelen en vliegt over het algemeen maar 1x per dag. Tickets bemachtigen voor de vlucht vergt dan ook een combinatie van geld, geluk en heel veel geduld.

Om 7.30 in de ochtend waren we bij het vliegveld, in totaal 5 toeristen waarvan er 1 ook Russisch sprak. Na een uur of 2 wachten werd ons verteld door de verkoper dat er überhaupt geen vliegtuigen zouden zijn die dag. Teleurgesteld waren we begonnen aan het regelen van een Jeep naar Dushanbe toen er doodleuk een vliegtuig lande. Op het zelfde moment werd ons verteld dat er ook nog een 2e vlucht zou zijn die dag en dus verplaatsten we ons weer richting de kassa om een ticket te bemachtigen.

Lang verhaal kort; na veel onzekerheden of het 2e vliegtuig wel of niet zou komen vertrokken we uiteindelijk om 16:30 richting Dushanbe.

De vlucht zelf is nogal een ervaring, het overgrote deel van de reis vlieg je door de vallei tussen de bergen door, in plaats van eroverheen, links Afghanistan en rechts het Pamir gebergte. Zonder twijfel de beste vlucht die ik tot zover heb gemaakt.

Eenmaal in Dushanbe aangekomen ingecheckt in een oud Sovjet hotel, aan de buitenkant mooi gerestaureerd in tegenstelling tot de normale betonnen kolossen, aan de binnenkant groots maar met een schandalig jaren 70 behang met bijpassende dekens en alles in een bruinige kleur.

Over een week is de laatste etappe, vanuit Tadzjikistan richting Riga voor 6 uur en dan door naar Nederland en het einde van de reis. Last but not least de statistieken & bonus foto's (inclusief de laatste week)

Dagen: 127

Landen: 14

Kilometers land: +/- 13.500km

Kilometers lucht: +/- 15.000km

Kilometers totaal: +/- 28.500km

Foto's:

Kirgizië

Tadzjikistan

Back in the USSR; Central Asia

The past month I've traveled over 11.000km trough eastern Europe and Central Asia in buses, taxis, trains & airplanes to get to my current location of Almaty, Kazakhstan.

After the Caucasus & Kiev the idea was to head west to the city of Lviv. After buying the train ticket in the afternoon for a departure that same evening I headed back to my hostel to eat and pack my bag. In the evening I took the metro to the train station, the connection between 2 metro stations I made earlier that day wasn't a problem then, however the pedestrian tunnel linking the two stations was closed for the evening, after getting out the metro and finally getting on the next metro and making it to the train station it looked like the train had already left, one of the few punctual things in Ukraine it seems...

Bought a new ticket for the next evening and trooped back to the hostel. The next day hanging around in the hostel I bumped in to Josh...again... after hanging out in Georgia for a couple of times he also traveled to Ukraine, we were thus obliged to celebrate our reunion that evening, which nearly made me miss my train again. After a mad dash across the station I boarded the train which left within in the minute. I'd prefer to call it excellent timing on my side....

After a few days in Lviv I crossed Poland for Lithuania in +/- 28hr (Mini bus > Train > Hostel > Train > Sleeper bus) to arrive in Vilnius in the early morning. After a few good days in the hostel (ran by a Canadian/Dutch guy, finally able to practice my Dutch again..) I made it for Latvia to spend a few days there and catch my flight to Uzbekistan, thus completing the 2.000km trip trough eastern Europe in the 2 weeks time-frame.

Finally having arrived in Tashkent.Though eastern Europe was fun for 2 weeks, it is hardly a challenge or 'adventures' to travel. Every major city has 20 hostels packed with folks coming there for a few days for a party. In Uzbekistan the true traveling could begin again, ordering food with a lot of pointing and sighs and in the end getting something completely different, buying train tickets in the midst of a jostling crowd in front of a small counter and fighting the people skipping lines and skipping a bit here and there yourself (which, if I may say so, am getting quite good at) the trick is to nearly hug the person in front of you and just zig-zag trough the line to the front. Then catching the attention of the sales attendant(woman, >40, bright eye shadow in green/blue/yellow or something in between).

Tashkent is a nice place to start for central Asia, not to big/small and enough to do and see to keep you occupied for a few days and get used to everything. The B&B I was staying at was close to the Chorsu bazaar, the place in town to buy fruit/vegetables/spices & to change your hard currency cash to Uzbek monopoly money.

At any official exchange office a US Dollar will already get you a whopping 1700 Uzbek SOM. At the 'black market' it will get you 2400SOM, a 40% difference. Not one soul in Uzbekistan changes his money at the official rate if he gets his hands on any hard currency.

The only problem with all the money is that the Uzbek National Bank never made any bigger note than the 1000SOM note (0,42$) thus you are carrying around huge stacks of SOM all the time, being worth nothing. Once the dear man in front of me at the train station had to pay 1,9 million SOM for a few train tickets, they happily spend a quarter of an hour counting the money electronically.

National hero is without a doubt Timur / Tamerlane(1336-1405). Thanks to his emprire building, Uzbekistan in packed with interesting mosques, medrassas and sorts. In his own museum in Tashkent all the amazing buildings he and his family constructed over time are happily mentioned. The fact that his wars killed about a million people is also happily overlooked.

From Tashkent to Samarkand I took the fast 'express' train which is supposed to do the trip in 3 hours, in the end it, always, takes 5 hours it seems.

Once in Samarkand I spend a few days sightseeing all the places around with as a highlight the 'Registan' a complex of 3 medrassas around a central square.

From Samarkand it was another 5 hours by train, however this one goes in the middle of the day, when it is about 40 degrees celcius / 100 Fahrenheit. Turning the wagon in to some sort of rolling sauna, but just without the pleasant sauna mood...

After Samarkand & Khiva it was time to get out of Uzbekistan and head for Kazakhstan, I took the sleeper train(22hr) back to Tashkent to head north to Kazakhstan the next day. The border crossing was something we were afraid off before we got there, we had heard a lot of horror stories about the exit out of Uzbekistan and into Kazakhstan. Once I got there it was one of the smoothest crossings so far, the exit out of Uzbekistan was without any problems, they did not even want to see any of my collected registration slips from all the cities I had been.

Due to my set visa dates I would only have 11 days to visit Kazakhstan, which is enough to see all cities worth seeing but it gets a bit more problematic considering the huge distances. The same day I entered Kazakhstan I made it to Turkestan, the day after I spend another 11 hours in the train towards Aralsk in the middle of nowhere. The town itself is as exciting as any town in the middle of nowhere can be, nothing to do or see.

However the town is as close to get to the Aral sea as possible. It used to have a port ON the Aral sea but due to evaporation the Aral sea is now 60km from the town. The former sea was most certainly interesting to visit(by trusty Russian Lada 4x4 jeep) with a dried up sea bed, rusty ships in the middle of nowhere and wandering camels all around the place.

After playing around in the sand for a day it was time again to move on to the next city, the problem being that I wanted to get to Astana and Aralsk being not directly connected I had to made a detour through Aktobe (500km, 11 hr train), which actually is quite a nice city with a nice (modern) Church and Mosque. Booked a flight to Astana(1000km) the day after.

Astana the new capital of Kazakhstan is packed with new futuristic business and grandiose government buildings. However for those not interested in architecture or central Asian prestige projects/cities, there is none but absolutely no reason to go there. The other 1% and me will have a fun day... :)

The artificial center of town is the 2km long ''boulevard'' (a long wide deserted paved street) packed on both sides with important buildings for business and governmental purpose.

Yesterday I took the sleeper train from Astana to Almaty (1100km, 22 hr) and tomorrow I will run for the hills, in Kyrgyzstan.

The route so far, clickable & zoomable;

MAP

More foto's;

Oekraïne

Litouwen

Oezbekistan

Kazachstan

Back in the USSR; Centraal Azië

Ik heb mijzelf de afgelopen maand zo'n 11.000 km verplaatst door Oost-Europa, Centraal Azië en de lucht. Om op uit te komen in Almaty, gelegen tegen een prachtige bergketen en voormalige hoofdstad van Kazachstan.

Vanuit Kiev was de planning naar L'viv te reizen per trein in het westen van Oekraïne. Na in de middag een ticket te hebben gekocht voor diezelfde avond mijn tas ingepakt en voorbereid op de trein. In de metro richting het station die avond was er een klein probleem, de overstap die ik moest maken tussen stations is in de middag geen probleem, er is een voetgangers tunnel van het ene station naar het andere, echter deze is 's avonds gesloten en laat de trein nu net het enige punctuele zijn in Oekraïne... Eenmaal op het station de trein dus gemist en een nieuw ticket gekocht voor de dag erna, al bij al geen man overboord, een ticket was gelukkig maar 14 Euro voor een bed in een 4 persoons coupé.

Bijkomend voordeel was dat de dag erna bleek dat Josh(VS) ook in Kiev aangekomen was, ik was hem al een paar keer tegen gekomen in Georgië en wist dat hij in Oekraïne was maar hij was wat eerder in Kiev dan verwacht, nadat hij per toeval in het zelfde hostel kwam hebben we er maar een (kleine) reunië van gemaakt en na een aantal bier moest ik wederom een sprint trekken naar de metro en treinstation, wat hier en daar vreemde blikken opleverde. Rennen voor je leven met een backpack levert niet echt de schoonheidsprijs op en na doodop de trein ingestapt te zijn vertrok deze nog binnen de minuut. Laten we het maar op haarfijne timing van mijn kant houden....

Na L'viv ben ik in +/- 28uur (Minibus > Trein > Overnachting > Trein > Nachtbus) door Polen naar Litouwen gegaan. Eenmaal in Vilnius een paar dagen gerust in een hostel met een Canadees/Nederlandse eigenaar daarna weer door naar Riga, Letland om mijn vlucht naar Oezbekistan te halen en de 2000km door Oost-Europa te voltooien in de 2 weken die ik had.

Eenmaal in Tasjkent aangekomen(om 2:00 in de ochtend...) kon het echte avontuur weer beginnen, na 2 weken Oost-Europa waar elke stad 20 hostels heeft en iedereen 3 dagen komt om te feesten en drinken was het een welkome verandering om weer 'echt' te reizen; met handen en voeten eten te bestellen in een restaurant of een treinkaartje te kopen te midden van een duwende/schreeuwende menigte. Tenzij je letterlijk tegen je voorganger leunt is er altijd iemand die er tussen springt, je afsnijdt of op een andere manier voor dringt. Ik begin er onderhand gewend aan te raken. Er vormt zich vaak een halve cirkel om het loket en de kunst is dan ook om niet achteraan te beginnen maar gewoon halverwege en beetje bij beetje jezelf in het midden van de groep te duwen en zodra je dicht bij het raam van het loket bent gewoon je paspoort naar binnen duwen en hopen dat de verkoopster(vrouw, >40, kort haar, fel gekleurde oogschaduw(blauw/groen/geel of ertussen in) waar je eng van wordt) jouw paspoort pakt.

Tasjkent was een ideaal begin punt voor Centraal Azië, niet te klein/te groot en genoeg te doen om in de 'spirit' te komen. Mijn B&B lag op 5 minuten lopen van de Chorsu Bazaar waar alles maar voornamelijk groenten/fruit en kruiden werden verkocht. De bazaar is in elke stad ook de plek om geld te wisselen. Bij officiële wisselkantoren en banken krijg je zo'n 2400SOM per Euro er is echter een gigantische zwarte markt en het gat tussen de officiële en zwarte markt koers is zo'n 40%, 1 euro op de zwarte markt levert ongeveer 3400SOM op. Het enige probleem is dat het grootste bankbiljet 1000SOM is (zo'n 30 eurocent) even 100euro wisselen levert dan ook een stapel geld op. Elke Oezbeek leert dan ook van jongs af aan hoe razendsnel geld te tellen en doen dit bijna op de snelheid van een elektrische teller.

[499]

466.000 SOM / 137 Euro

Volksheld #1 is zonder twijfel Timur / Tamerlane(1336-1405), dankzij hem is er in Oezbekistan zoveel te zien, qua moskeeën, Medrassas en kastelen. In zijn eigen museum in Tashkent wordt nog eens precies uitgelegd wat voor grandioze dingen er wel niet te danken zijn aan hem. Het feit dat er tijdens zijn oorlogen richting de miljoen doden zijn gevallen en de steden van tegenstanders met de grond gelijk gemaakt wordt voor het gemak effe overheen gekeken.

Van Tasjkent naar Samarkand met de snelle 'express' trein, volgens de promotie folder duurt het zo'n 3 uur, maar de trein is systematisch 2 uur te laat en dus een 'gewone' trein en geen 'express' maar dat even tussendoor. Eenmaal in Samarkand een paar dagen besteed aan alle historische gebouwen met als hoogtepunt de Registan, 3 madrassa's (religieuze islamitische scholen) rond een centraal plein.

[832]

Registan

[743]

[803]

Binnenin één van de madrassa's

Samarkand naar Bukhara was wederom 5 uur in de trein, echter in het midden van de dag en zonder airco in 40 graden Celsius levert dit een soort van rijdende sauna op waar alles en iedereen bezweet voor zich uit zit te staren en gigantische hoeveelheden water weg zit te drinken. Bukhara is kleiner dan Bukhara en voelt gelukkig iets minder toeristisch aan. Na 3 dagen door gereisd naar Khiva, de laatste van de 3 grote historische steden om de reis door Oezbekistan af te sluiten. Vanuit Khiva per slaaptrein (22 uur) weer terug naar Tasjkent om naar Kazachstan te gaan.

[932]

Bolo-Hauz moskee, Bukhara

[992]

Binnenplaats van de Kalon moskee

[056]

Khiva

[068]

Khiva

Vanuit Tasjkent ben ik samen met een Zwitsers koppel richting Kazachstan op pad gegaan. We waren allemaal benieuwd hoe dit zou gaan we hadden ondertussen veel horror verhalen gehoord en gelezen dat het met gemak uren kon duren om Oezbekistan uit te komen en uren om Kazachstan in te komen. Uiteindelijk bleek dit de makkelijkste grensovergang tot nu te zijn voor ons. Al mijn verzamelde registratie papieren werden genegeerd en al bij al waren we binnen een uur door beide grensposten.

Vanwege mijn visa data zou ik maar 11 dagen hebben in Kazachstan, wat genoeg tijd is om alle steden te zien die ik wilde zien, maar het wel krap maakte vanwege de gigantische afstanden.

Vanuit Oezbekistan dezelfde dag door naar Turkestan een kleine stad met 1 bezienswaardigheid een mausoleum, jammer genoeg in de steigers toen ik er was, 1 van de 'hoofd attracties' in Kazachstan. De dag erna vroeg op en 11 uur in de trein richting Aralsk.

Een stad die voormalig aan de Aral zee lag, maar tegenwoordig zo'n 60km van de zee ligt vanwege de opdroging van de zee. De stad zelf is even spannend als het gemiddelde dorp in Drenthe, niks te beleven en ook nog eens kleine zandstorm hier en daar. Maar de plek om de Aral zee(en voormalige zeebodem) te bezoeken per 4x4 Jeep.

[090B]

Zoals overal in Kazachstan; heel erg weinig

[144]

Een van de meerdere schepen op de, voormalige, zeebodem.

[174]

Zand, zout, kamelen en ik...

Na een dag in het zand gespeeld te hebben was het tijd om weer verder te gaan, het nadeel was alleen dat Aralsk redelijk in the-middle-of-nowhere ligt en ik naar Astana moest zien te komen in het noord-oosten. De makkelijke route is via het zuiden en Almaty, maar hierdoor zou ik soort van halve maan maken en veel stukken 2 keer bereizen.

Waarom makkelijk als het ook moeilijk(maar een stuk interessanter) kan, daarom de dag erop verder naar het noord-westen richting Aktobe (500km, nog eens 11 uur per slaaptrein) hier en daar een kerk bezocht die de moeite waard was en de dag erna op het vliegtuig gestapt naar Astana (1000km) de nieuwe hoofdstad van Kazachstan met een gigantische hoeveelheid aan moderne/futuristische gebouwen en absurde overheidsgebouwen. Voor de gene die niet geïnteresseerd zijn in of architectuur of absurde centraal Aziatische prestige projecten is er geen, maar dan ook geen enkele reden om zelfs maar in de buurt te komen van Astana, voor die andere 1% van de bevolking en ik is het de moeite waard. :)

Het (kunstmatige) centrum is een 2 kilometer lange 'boulevard' (een 2km lange betegelde uitgestorven straat met park) met allerhande kantoorgebouwen en ministeries eromheen.

[259]

Universiteit (als ik het goed heb begrepen)

[367]

Senaatsgebouw

[383]

Presidentiële paleis

Eergisteren de laatste lange treinreis van centraal Azië achter de rug, van Astana naar Almaty(22 uur, 1000km) de voormalige hoofdstad. Het is hier in ieder geval een stuk levendiger en gezelliger. Morgen, de laatste dag op mijn Kazachstaanse visum, naar Kirgizië.

De route tot zover(klik op de map/link om in te zoomen e.d.)

MAP

Meer foto's;

Oekraïne

Litouwen

Oezbekistan

Kazachstan

Stalinistische grandeur en nucleaire rampen

Na Azerbeidzjan en Georgië ben ik de laatste 3 weken nog dieper in de republieken van de voormalige Sovjet unie gedoken met hoogtepunten van Stalinistische grandeur en dieptepunten van nucleaire rampen.

Om te beginnen bij het begin, vanuit Tbilisi ben ik begin deze maand verder gegaan naar Armenië, het eerste officiële Christelijke land ter wereld wat terug te vinden is in de talloze kloosters op de meest onbereikbare plaatsen. Een land dat vriendelijke relaties onderhoudt met Amerika, Rusland & Iran maar met 2 van de haar directe buren verwikkeld is in tragische conflicten. Met Turkije vanwege de Armeense genocide (1915-1917)  Het probleem is vooral dat er tot op de dag van vandaag vanuit Turkije alles aan wordt gedaan om het woord 'genocide' niet te gebruiken en het voorval af te doen als een lokaal conflict tijdens de eerste wereld oorlog en wordt er stellig ontkend dat de toenmalige regering systematisch te werk ging.

Het tweede conflict is met buurland Azerbeidzjan over de oorlog in Nagorno-Karabakh welke officieel nog gaande is, maar sinds 1994 is er een staakt-het-vuren.

De weg naar Tatev.

Na aankomst in Yerevan en wat geslenter door de stad zelf ben ik de dag erna samen met 3 man per taxi vertrokken naar Tatev in het verre zuiden van Armenië. Tatev heeft 2 eigenschappen die elke te bezoeken locatie in Armenië heeft; een indrukwekkende locatie in de bergen en er is een klooster.

Tatev zelf is verder een klein dorp met mogelijk net 1000 inwoners, naast het klooster is er sinds enkele maanden nog een attractie, namelijk een 5,7km lange kabelbaan over diepe ravijnen, de langste kabelbaan ter wereld, welke wij natuurlijk moesten proberen en voor een schamele 6 euro hadden we een retour ticket.

Toen we vertrokken uit Yerevan hadden we alle 4 het zelfde einddoel naast Armenië en dat was een trip door Nagorno-Karabakh, origineel een provincie van Azerbeidzjan maar sinds 1991 een, niet erkende, onafhankelijke republiek. Alleen erkend door Zuid-Ossetië, Abchazië en Transnistrië. (een soort van ons-kent-ons tussen niet erkende republieken in de voormalige Sovjet unie)

De enige manier om het land binnen te komen is via Armenië, het land is dan ook afhankelijk van Armenië op economisch en militair vlak.

Eenmaal in het land hadden we enige moeite met het verkrijgen van een slaapplek, we hadden er even geen rekening mee gehouden dat wanneer wij er waren samenviel met 9 mei, de dag van de overwinning in de voormalige sovjet unie, de eerste overnachting sliepen we bij een kennis van de hotel eigenaar, voor 6 euro p/p hadden we een 4 persoons kamer met badkamer, maar hier moesten we na een dag weer uit, de 2e dag hebben we dan ook grotendeels door gebracht in een cafe en tussen de regen door zijn we opzoek gegaan naar een nieuwe slaapplek welke we uiteindelijk laat in de avond hadden bemachtigd.

De volgende ochtend was 1 van ons er klaar mee en besloot om weer terug te gaan naar Armenië, met ons 3en hebben we die dag één zeer indrukwekkende dag gehad. In de ochtend hebben we een taxi geregeld om ons naar Agdam te brengen. Een stad die in de oorlog tussen Armenië en Azerbeidzjan was gebombardeerd en sindsdien verlaten is achtergebleven. Officieel is toegang verboden, maar zonder problemen loodste onze taxi bestuurder ons naar het centrum waar we vanuit de minaret van de moskee een indrukwekkend uitzicht hadden over de stad.

Eenmaal terug in Stepanakert, de hoofdstad, was het tijd voor de festiviteiten vanwege 9mei. In Nederland doen we dat door allemaal de vlag buiten te hangen en een concert hier en daar. In dit soort landen doen ze dat met de Stalinistische grandeur van een militaire parade, met tanks, artillerie, raketten en de mogelijkheid voor jong en oud om op de foto te gaan met allerhande militair speelgoed als machinegeweren en granaatwerpers. (een mogelijkheid waar we alle 3 gretig gebruik van hebben gemaakt) 's Avonds werd de dag afgesloten met een concert met een grootste vuurwerk show.

Eenmaal terug in Armenië waren we nog met z'n 2en, Steve en ik. Op de terugweg naar Yerevan hebben we hier en daar nog een aantal kloosters (zucht...) bezocht, waaronder Noravank, een klooster aan het einde van een +/- 8km lange kloof.

In Yerevan heb ik afscheid genomen van Steve, hij ging verder naar Jordanië en vanwege de afwijzing van mijn Iraanse visum had ik besloten om een ticket te boeken naar Kiev in de Oekraïne en in 2 weken tijd een stukje Oost-Europa te zien. Mogelijk zien we elkaar later weer, daar we rond dezelfde tijd in Tajikistan zullen zijn.

Zo gezegd zo gedaan ben ik 3 dagen geleden in Kiev aangekomen, ten eerste een welkome afwisseling van de oneindige hoeveelheid kloosters in Georgië en Armenië. In Kiev heb ik mij perfect vermaakt met het ruime aanbod van Orthodoxe kerken en kathedralen met gekleurde en gouden koepels.

Wat de meeste onderhand al hadden begrepen zijn de meeste landen en locaties die ik bezoek vaak niet de typische vakantie bestemmingen. De reden dat ik voor de Oekraïne heb gekozen voor een korte trip was om Tsjernobyl en Prypiat te bezoeken. Op 26 april, 1986 vond hier de kernramp plaats, de nabij gelegen stad Prypiat werd geëvacueerd en is sindsdien een verlaten spookstad. Sinds enkele jaren is het mogelijk om, onder begeleiding van een gids, de stad te bezoeken. Het stralingsniveau in Prypiat is in de meeste gebieden niet meer gevaarlijk, in een trans-Atlantische vlucht wordt je blootgesteld aan meer straling dan een halve dag in Prypiat. (in sommige gebieden met veel begroeiing en mos is het stralingsniveau nog wel een stuk hoger, maar hier wordt je dan ook vriendelijk verzocht niet door heen te banjeren)

Het centrale plein

Het reuzenrad in Prypiat stond gepland om open te gaan 5 dagen na de ramp.

Botsauto's

Gasmaskers in de kantine van de school

Zwembad

Een paar honderd meter van Reactor #4,

De oude overkapping is (net als de rest van de betonnen gebouwen in de voormalige sovjet unie) langzaam aan het afbrokkelen, er wordt een paar honderd meter verderop aan een nieuwe overkapping gewerkt om de straling af te schermen.

De route voor de komende 2 weken:

Meer foto's:

Tsjernobyl & Prypiat

De Oekraïne

Armenië

Nagorno-Karabakh

Back in the USSR; 1e etappe door Transkaukasië

Na het 'avontuur' in Irak zijn de laatste landen die zijn toegevoegd aan de trip een stuk minder exotisch. Alhoewel, het oosten van Turkije met een grote groep Koerden en bergachtig terrein is niet te vergelijken met het Turkije in Marmaris & Alanya uit de reisgids bij het lokale reisbureau.

Doğubeyazit heeft de potentie om op een postzegel te komen met het Ishak pasa paleis met de berg Ararat(5137m) in de achtergrond, echter het enige gedeelte van Ararat wat ik gezien heb was de basis vanwege de bewolking/mist en algehele treurige weer in Turkijke tijdens mijn reis. Mijn reis door Oost-Turkije heb ik afgelegd samen met een Dennis, een Amerikaan, soort van oude hippie. Lang verhaal kort, i.p.v. het geld wat hij ontvangt uit te geven om in Amerika te leven is hij op reis voor de laatste jaren.

Na Doğubeyazit had ik het wel weer gehad met Turkije en werd het tijd om verder te gaan. Uiteindelijk via Kars, met een complex met Armeense ruïnes wat de moeite waard is, de bus gepakt naar Tbilisi, Georgië. Natuurlijk stond er wat te gebeuren en eenmaal aangekomen bij de grens konden we Turkije niet verlaten vanwege problemen met de computers. Het wachten, een uur of 4, was niet een groot probleem, ik had geen haast om Tbilisi te bereiken en het hoort bij grensovergangen. Meer een probleem was dat bij deze grensovergang er niks is, geen winkel, geen wc's geen niks. De weg ernaartoe was door de bergen Turkije waar het laatste halfuur de buschauffeur ons gelukkig zonder kleerscheuren door heen loodste tussen de sneeuwstorm en mist door met ongeveer 15 meter zicht.

Eenmaal in Georgië werd het niet veel beter, geen sneeuw en mist, maar regen en de weg veranderde voor de eerste 20km in een weg van gravel, kiezelstenen en modder i.p.v. asfalt.

Tbilisi is een welkome verandering, in vergelijking met Oost-Turkije een stuk meer westers in veel opzichten en dit brengt met zich mee dat er ook echte koffie te verkrijgen is, na 3 weken op thee te hebben geleefd is echte koffie een welkome verandering. De enige optie in Turkije en Iraq is Nescafe en andere dergelijke oplos troep. Eerlijkheidshalve moet ik toegeven dat een variant als Turkse koffie ook wel te pruimen is nu en dan maar het is toch niet helemaal.

Vanuit Tbilisi zijn we met z'n vieren (Dennis (VS), Martin(NO) & Judy(AU)) met de nachttrein naar Zugdidi vertrokken, in totaal zo'n 11 Lari per persoon voor een bed in een 4persoons coupé, 11 Lari is een schokkende €4,50 voor een treinreis van 9 uur. Vanuit Zugdidi is het nog eens 140km naar Mestia. 140 km, in 6 á 7 uur per auto over een pad, een pad ja, het is een soort van weg, maar door nu en dan vallende rotsblokken en smeltwater van sneeuw zijn het voornamelijk gaten en modder die het een een helse trip maken de laatste 3 uur. Maar des te meer de moeite waard vanwege het fantastische uitzicht.

Het begin van de weg is nog goed.

Terug in Tbilisi, ben ik alleen per nachttrein naar Baku, Azerbeidzjan gereisd. Baku zelf is niet echt bijzonder, de meeste toeristen die er komen zijn zakenmensen die en dag vakantie hebben. Het stikt er dan ook van de (dure)hotels, vanwege de aanwezige olie schieten er overal nieuwe nog hogere gebouwen uit de grond. De olie moet ergens vandaan komen, in het geval van Baku komt er ook nog een gedeelte van de olie uit de grond in de buiten steden van de stad, een gedeelte hiervan moet omhoog gepompt worden wat voor de iconische beelden zorgt van een grote dorre vlakte met jaknikkers.

Inmiddels ben ik weer terug in Georgië en schrijf ik dit vanuit Tbilisi, met nog geen vast plan voor de komende dagen, waarschijnlijk vertrek ik binnenkort naar Armenië. Ik heb wat tijd over nu zoals gezegd mijn Iraanse visum is afgewezen.

Terug in Tblisi

//Bonus foto voor deze week; de routekaart tot zo ver, totaal aantal kilometers: +/- 7400KM

Nieuwe foto's
Turkije
Georgië
Azerbeidzjan

Operation Iraqi Freedom

Zo, we zijn onderweg. De 16e vanaf Schiphol naar Istanbul gevlogen, weinig bijzonderheden behalve een groep van een man 10 met Galatasary voetbalsjaaltjes om. Deze bleken op weg naar Istanbul voor de derby tegen Fenerbache en hadden de sfeer er goed in zitten en zongen onderweg nu en dan vrolijk een liedje in het vliegtuig.

Eenmaal in Istanbul via metro's en bussen bij het hostel uitgekomen. Vrolijke bedoeling met voornamelijk jeugd, hieraan is echter wel verbonden dat toen ik Istanbul verliet er meer tijd(en geld) is uitgegeven aan het nachtleven dan aan cultuur, maar geen paniek, alle grote toeristische attracties kunnen van het lijstje worden gestreept.

Naast het culturele nachtleven ook nog een Australische ontmoet die vorige jaar al naar Irak was geweest en dat was voor mij gelijk een goede bron om informatie in te winnen. Na haar uitgehoord te hebben was ik er 100% van overtuigd dat het geen probleem zou zijn om in Iraaks-Koerdistan te reizen.
Met een binnenlandse vlucht naar Diyarbakir in het oosten van Turkije was de eerste stap gemaakt en de dag erna zou ik Irak binnen trekken.

Het gedeelte van Irak waar ik ben geweest is niet te vergelijken met de rest van Irak zoals Baghdad or Tikrit. Het noordelijke gedeelte wordt door de autonome Koerdische regering geregeerd, onafhankelijk van Zuid-Irak, de regio is sinds de invasie in 2003 dan ook het tegenovergestelde van het Irak dat in het nieuws komt. Geen bomaanslagen, geen kidnappingen en een land in opbouw in plaats van afbraak door burgeroorlog.

De grensovergang was dan ook een compleet nieuwe ervaring, van alle landen die ik ooit heb bezocht was dit de eerste keer dat de beste man van de grenspolitie zowaar lachte en een klein praatje maakte terwijl je op grote lounge-stoelen thee krijgt geserveerd. Dat is nog eens wat anders dan als een potentiële terrorist te worden behandeld...

Eenmaal in Iraaks-Koerdistan is het een grote vredige boel, het landschap is nu nog op z'n best, rond de bergen liggen groene grasvelden in plaats van een dorre zandbak. De steden in dit gedeelte hebben één ding gemeen, ze liggen altijd tegen een bergketen aan wat voor waanzinnige beelden zorgt. Qua bezienswaardigheden valt het wel mee in de steden, alle goede historische plekken van Irak liggen in het zuiden en dat is nog altijd een no-go area.
Wat wel de moeite waars is, zijn de de verbaasde blikken van de bevolking dat er zo'n westerling de toerist komt uithangen in hun land en al helemaal als blijkt dat je géén Amerikaan bent.

Naast het genieten van het landschap en het dagelijkse leven in de markt heb ik weinig ondernomen qua cultuur. Kinderen roepen je na om te vragen hoe je heet, maar meer Engels kunnen ze niet. Maar de mensen die wel Engels spreken zijn des te meer geïnteresseerd, vooral waarom je hun land komt bezoeken. De simpele reden is dat het een prachtig land is tussen de groene bergen, ideaal voor een picknick en een dagje/weekje luieren in de zon en dat je er nog rond kan dwalen zonder busladingen westerlingen tegen te komen.

Een plaats die ik wel wilde bezoeken lag in Sulaymaniyah, Amna Suraka(Koerdisch voor Rode Huis) is een voormalige gevangenis van Saddam die nu is ingericht als museum ter nagedachtenis aan de Koerdische slachtoffers tijdens de Al-Anfal campagne van Saddam, tijdens deze actie vielen en zo'n 182.000 slachtoffers, waarvan een groot deel burgers. In het museum hebben ze dan ook een gang ingericht speciaal hierop gericht en zijn de muren beplakt met 182.000 stukjes spiegel, voor elk slachtoffer. Het is geen groots museum, maar het gaat meer om het gevoel dat je erbij krijgt en het idee erachter.

Op mijn laatste dag in Irak nog een Amerikaans koppel tegen het lijf gelopen, de eerste toeristen die ik tegenkwam.
Na een avondje op pad als 3 westerlingen in Irak werd het tijd om terug te gaan naar Turkije om zo door te kunnen naar Georgië. Waar de binnenkomst als een feest was, was de uittocht een treurige zaak, na aankomst bij de grens en een taxi te hebben geregeld om naar Turkije te gaan begon de ellende, in totaal heeft het 12 uur geduurd Irak uit te komen en Turkije in,  het oponthoud komt omdat de Turkse grenspolitie elke auto en tas controleert op smokkelwaar maar op z'n elf-en-dertigst.

Na 12 uur wachttijd bij de grens, 3 uur slaap op een ijzeren bank in een Turks busstation en nog eens een 11 uur lange busreis ben ik beland in Van, in Oost-Turkije, gelegen naast het Van meer, op een hoogte van zo'n 1600 meter boven zeeniveau en omringd door met sneeuw bedekte bergen. Er zijn hier weer meer toeristen en dus is het iets makkelijker om nu en dan een uitstapje te regelen naar omliggende bezienswaardigheden. Gister zijn we met ze 4en naar een Armeense kerk geweest, deze ligt een paar kilometer in het Van meer op een klein rotsachtig eilandje. Machtig uitzicht op de bergen rond het meer maar ook stervens koud op de boot.

Waarschijnlijk morgen verder naar Doğubeyazıt en Kars om Turkije vaarwel te zeggen en Georgië in te reizen.

Meer foto's zijn te vinden;
Turkije foto's
Irak foto's

Ik ga op reis en neem mee...

Onder het motto, het duurt even maar dan heb je ook wat, ben ik de afgelopen weken/maanden bezig geweest met mijn volgende reis te plannen.

Met plannen bedoel ik vooral ambassades afgaan om visa's te regelen. Ik kan nu dan ook zonder probleem de ambassades van de meest duistere landen vinden in Den Haag & Brussel. 

China? Een gebouw groter dan het gemiddelde Nederlandse gemeentehuis, mateloos populair en elke dag rijen tot 50 man voor de deur. Oezbekistan? Een vrijstaande villa in een statige diplomatenwijk in Brussel. Azerbeidzjan? Een mooi pand in Den Haag, maar het consulaire gedeelte is dan weer weggemoffeld in het souterrain en met een grote van 1 bij 4, altijd lekker knus met mede reizigers en Azeri's, omdat ze hier maar 4 uur per week open zijn.

Maar het is allemaal niet voor niks geweest, een flinke zak geld en 2 maanden verder ben ik dan ook de trotse bezitter van visa's voor voormalige sovjet staten als Azerbeidzjan, Oezbekistan, Kazachstan, Kirgizië & Tadzjikistan. Maar voordat ik daadwerkelijk Back in the USSR ben moet ik onder andere eerst nog door Turkije, Georgië en Iran.

Visa's: check. Stap twee, inentingen... Na een batterij aan prikken ben ik nu ook ingeënt voor DTP en Hepatitis A t/m Z. Last but not least; reisgidsen, natuurlijk kan er niet op vakantie gegaan worden zonder een gezonde verzameling Lonely Planets voor alle landen.

Voorbereidingen zijn getroffen, dan rest er nog maar één ding, Hit The Road, Jack! 

16 Maart is D-Day. 16 maart, niet een dag van echt aanzienlijke betekenis in de geschiedenis, alhoewel, natuurlijk de dag dat Willem I als eerste koning werd gekroond in 1815, maar ook de dag dat vriendje Saddam de stad Halabja in Koerdisch Irak een kopje kleiner maakte.

De 16e dus, dat is overmorgen al, dus nog snel even controleren of alles compleet is, de laatste nummers toevoegen op mijn iPod, hier en daar nog wat mensen gedag zeggen, want iedereen zal het toch een maand of 6 zonder mij moeten stellen.

Over 6 maanden moet ik volgens schema, Inshallah, ergens in het westen van China zitten, in de buurt van Mongolië, maar we zullen wel zien hoe de planning stand houdt, tijdschema's van bussen worden als overbodig beschouwd in de regio.

Na lang genoeg gewacht te hebben op de bus die überhaupt niet komt of de trein die standaard 5 uur te laat arriveert, is tijd relatief.

Vanuit Istanbul richting het Verre Oosten, hier en daar zigzaggend langs de Zijde route.